Problemy seksualne Dorosłych Dzieci Alkoholików

Alkoholizm, zgodnie z terminologią medyczną, uznawany jest za jednostkę chorobową. Jeżeli alkoholik jest częścią rodzinnego systemu, mowa jest wówczas o alkoholizmie w aspekcie choroby całej rodziny, która w największym stopniu zagraża dzieciom. W rodzinie alkoholowej stale obecny jest lęk, niepokój, niepewność, a także zaburzone zostaje poczucie bezpieczeństwa i stałości ze względu na nieprzewidywalność zachowań rodziców. Dużym problemem jest to, że całość funkcjonowania danej jednostki rodzinnej skupione jest wokół choroby jednego z jej członków. Typowe zachowania wyuczone, prezentowane przez żonę, jak i dzieci alkoholika to: ukrywanie choroby alkoholowej i jej objawów przed środowiskiem zewnętrznym, powstrzymywanie osoby uzależnionej przed piciem (np. poprzez chowanie lub wylewanie alkoholu), a także zbyt szybkie dorastanie dzieci i przejmowanie przez nie ról i obowiązków osób dorosłych. Konsekwencją takiej sytuacji jest dysfunkcyjność środowiska rodzinnego, które:

• Daje negatywne wzorce zachowań,
• Daje negatywne wzorce relacji i komunikacji z innymi ludźmi,
• Warunkuje późniejsze trudności w obdarowywaniu innych ludzi zaufaniem (w życiu dorosłym).
• Jest źródłem nieprzyjemnych emocjo, takich jak strach, poczucie winy oraz wstyd,
• Warunkuje brak poczucia bezpieczeństwa – stale obecny jest niepokój, lęk, stres i wrogość,
• Nie zaspokaja potrzeb emocjonalnych – członkowie takiej rodziny nie czują się kochane, doceniane, ani szanowane,
• Przyzwala na przemoc fizyczną i psychiczną,
• Odbiera wiarę w porządek świata.

Dzieci w rodzinie alkoholowej

Niestety, dzieci, które wychowują się w rodzinie alkoholowej czas swojej socjalizacji pierwotnej i adaptacji odbywają w warunkach dysfunkcyjnych, które rzutują później na całość ich funkcjonowania. Są nauczone, że inni ludzie nie są godni zaufania, dlatego problemy rodzinne są tematem tabu. Tym samym dorastanie w rodzinie alkoholowej upośledza późniejsze wchodzenie w relacje międzyludzkie, a także negatywnie wpływa na charakter i osobowość danej osoby. Szczególnie widoczne jest to w aspekcie:

• Emocji: ciągłe obcowanie z nieprzyjemnymi emocjami, do których zalicza się: wstyd, nadwrażliwość, lęk, ciągłe napięcie emocjonalne, smutek, poczucie winy, poczucie krzywdy, złość.
• Samooceny: brak adekwatnego obrazu siebie, brak rozumienia uczuć i potrzeb oraz nieumiejętność ich nazywania i rozpoznawania, zaniżona samoocena.
• Niewłaściwych sposobów radzenia sobie z emocjami i nastrojami: labilność emocjonalna, kompulsywne zachowania, utrata energii, impulsywność, problemy zdrowotne,
• Niewłaściwych relacji z innymi ludźmi: wrogie postawy, nieufność, stałe dążenie do kontrolowania, izolacja, lęk przed opuszczeniem i odrzuceniem, izolacja, pragnienie bycia zaakceptowanym za wszelką cenę.
• Innych problemów natury egzystencjalnej: brak umiejętności tworzenia życiowych planów i celów do osiągnięcia, życie przeszłością, brak poczucia sensu w życiu, ocenianie wszelkich spraw w kategoriach białe-czarne.

Dorosłe Dzieci Alkoholików – syndrom DDA

Dziecko wychowywane w rodzinie alkoholowej w późniejszym czasie, w okresie dorosłości, rozwija u siebie syndrom nazywany DDA – Dorosłe Dzieci Alkoholików. Około połowa dorosłych z tym syndromem ma problemy z funkcjonowanie społecznym.

W ostatnich latach rośnie świadomość związana z DDA. Pojawiają się coraz nowsze badania w tym obszarze. Jednym z ciekawszych badanych aspektów są zachowania seksualne takich osób. Z reguły DDA wchodzą w krótko trwające i mało satysfakcjonujące relacje partnerskie. Dodatkowo odczuwają niską satysfakcję ze swojego życia erotycznego. Co ciekawe, takie osoby przejawiają negatywne nastawienie do sfery życia seksualnego. Z ich doświadczeń wynika, że sfera seksualna wiąże się z negatywnymi przeżyciami i emocjami, takimi jak strach, lęk, niepokój. Problem nasila się ze względu na niskie poczucie własnej wartości, co jest cechą charakterystyczną Dorosłych Dzieci Alkoholików. Szczególnie dotkliwe jest to w aspekcie nastawienia do samego siebie i do własnej cielesności. W konsekwencji prowadzi to do braku umiejętności przyjmowania uczuć, a także trudnością w ich odwzajemnianiu.

Kolejnym charakterystycznym zachowaniem osób z DDA jest nadmierna samokontrola oraz zwiększona koncentracja na ocenianiu zarówno swojego partnera, jak i siebie samego w roli kochanka. Takie nastawienie psychiczne odbiera przyjemność, powoduje, że taka osoba nie potrafi skoncentrować się na przyjemności z bycia z inną osobą. Wiele problemów w sferze seksualnej spowodowane jest typowym dla DDA podwyższonym poziomem lęku, który w sposób toksyczny wpływa na jakość budowanych relacji. Znaczna część mężczyzn z tym syndromem skarży się na zaburzenia erekcji, przedwczesny wytrysk, a także brakiem ogólnej przyjemności. U kobiet jest nieco podobnie. One również mają trudności w osiągnięciu szczytowania, a ich zbliżenia również są bolesne.

Szacuje się, że około 70% osób DDA doświadczają stanów depresyjnych z większym lub mniejszym nasileniem. Udowodniono, że depresję traktuje się jako anty-afrodyzjak. Z tego powodu osoby z tym syndromem posiadają obniżone libido, a także mają mniejszą przyjemność ze stosunków. Ogólnie przyjmuje się, że są znacznie mniej aktywne seksualnie.

Innym zagrożeniem wynikającym z dorastania w rodzinie alkoholowej jest to, iż środowisko rodzinne wpływa na zachowanie dziecka w przyszłości. Okazuje się, że około 60% dzieci z rodzin dysfunkcyjnych będąc już osobami dorosłymi wykazują znacznie szybsze tempo uzależnienia się, a także sam alkoholizm jest u nich dużym problemem. Fakt ten należy zestawić z informacjami na temat wpływu alkoholu na funkcje seksualne. Okazuje się, że alkohol w ilości 0,5 promila lub więcej, znacząco obniża przyjemność i ogólną sprawność seksualną.

Dziecko wychowywane w rodzinie z problemem uzależnienia alkoholowego tworzy negatywne wzorce zachowań i postaw jakie później rzutują na ogół funkcjonowania w życiu dorosłym, szczególnie kalecząc sferę emocjonalną. Typowym dla rodzin alkoholowych jest brak troski, ciepła, miłości oraz zainteresowania. Mimo, iż dzieci stosunkowo rzadko bywają świadkami aktów seksualnych między ich rodzicami, to jednak samo poczucie odtrącenia i brak przejawianych względem nich emocji i uczuć wyższych rzutuje na ich późniejszą umiejętność budowania zdrowych relacji, wliczając w to sferę seksualną. Uproszczając – posiadanie rodzica alkoholika wpływa na pojawienie się problemów seksuologicznych w dorosłym życiu. Teza ta została udowodniona przez różne badania prowadzone w tym aspekcie. Należy mieć na uwadze, iż jest to jedynie tendencja, dotycząca większości osób z DDA, jednak nie wszystkich. Problemy mogą się pojawić i zazwyczaj są widoczne, aczkolwiek nie muszą. Tym bardziej, że problemy na tle erotycznym mogą mieć różne podłoże, np. konflikty partnerskie, stres, niezdrowy tryb życia, problemy rodzin bez uzależnienia i przemocy szczególnie jeśli sfera seksualna była w rodzinie tematem tabu – przykładem takich rodzin są rodziny bardzo religijne. Inne problemy mogą również wynikać z różnych schorzeń i chorób. Tym samym osoby z syndromem DDA mogą mieć normalne, dobrze funkcjonujące życie, również w aspekcie relacji damsko-męskich.

Należy podkreślić, że w dzisiejszych czasach istnieje wiele form specjalistycznej pomocy dla samych alkoholików, osób współuzależnionych, a także osób cierpiących z powodu syndromu Dorosłych Dzieci Alkoholików. Są dostępne profesjonalne psychoterapie, grupy samopomocowe, takie jak np. AA, AL.-ANON, czy AL.-TEEN. Mimo, że są to formy bardzo przydatne, to kwestie związane ze sferą seksualną lepiej skonsultować z psychologiem, lub lekarzem, np. seksuologiem.