Cukrzyca alkoholowa – czy alkohol może prowadzić do cukrzycy?

Wśród osób lubiących alkohol bardzo często pojawiają się myśli nad tym, czy istnieje taka dawka alkoholu, która byłaby bezpieczna dla zdrowia, a także taka, którą można spożywać bezkarnie w ciągu dnia, tygodnia lub miesiąca. Może to być spowodowane powszechnością alkoholu, ponieważ wśród wielu społeczeństw jest to jedna z najczęściej stosowanych używek. Należy jasno podkreślić, że nie ma czegoś takiego jak bezpieczna dawka alkoholu – nawet jego najmniejsza ilość i sporadyczne picie może wywołać w organizmie spustoszenie. Z kolei spożywany regularnie doprowadza do choroby alkoholowej, która zaburza pracę ośrodkowego układu nerwowego.

Alkohol i jego losy w organizmie człowieka

Po spożyciu alkoholu w ciele człowieka uaktywniają się enzymy trawienne, takie jak dehydrogenaza alkoholowa, katalaza, a także enzymy mikrosomalne. W ten sposób alkohol zostaje zmetabolizowany do postaci trującego aldehydu octowego, a następnie do mniej szkodliwego kwasu octowego.

Konsumpcja alkoholu destrukcyjnie wpływa na metabolizm organizmu. Pojawia się odwodnienie, z ciała człowieka usuwane są wszelkie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania witaminy, elektrolity oraz minerały. Z kolei nagromadzenie toksycznego aldehydu octowego, a także obniżony poziom glukozy skutecznie uniemożliwiają powrót do takiego stanu zdrowia, jaki występował przed nałogiem picia. Jest to szczególnie dotkliwe podczas występowania tzw. kaca, który spowodowany jest próbą oczyszczenia organizmu z nagromadzonych szkodliwych substancji i toksyn. Dana osoba zaczyna odczuwać takie objawy, jak:

• Ból i zawroty głowy,
• Wzmożone pragnienie,
• Nadwrażliwość sensoryczną, np. światłowstręt, nadmierna wrażliwość na bodźce dźwiękowe,
• Wymioty,
• Nudności,
• Biegunka,
• Brak apetytu,
• Dreszcze i drgawki,
• Obniżony poziom koncentracji.

Cukrzyca alkoholowa – wpływ alkoholu na organizm chorego na cukrzycę

Stopień oddziaływania alkoholu na funkcjonowanie psychiczne i fizyczne danej osoby ściśle łączy się z częstotliwością oraz ilością spożywanego etanolu.

W momencie konsumpcji stosunkowo niewielkich dawek, dochodzi do obniżenia poziomu cukru we krwi, zwiększa się wrażliwość tkanek na insulinę, a także trzustka zaczyna produkować więcej tego hormonu. Co ciekawe, niewielkie spożycie napojów procentowych zmniejsza ryzyko pojawienia się schorzeń układu krwionośnego. Z drugiej strony ze względu na swoją dużą kaloryczność, może prowadzić do rozwoju otyłości, zwłaszcza brzusznej, której schorzeniami współistniejącymi są choroby sercowo-naczyniowe.

Należy jednak pamiętać, że zawsze należy wykazać ostrożność podczas spożywania alkoholu, a także starać się zachować zdrowy umiar. Szczególnie jeżeli dana osoba jest diabetykiem. Jest to o tyle niebezpieczne, że nadmierne spożycie alkoholu może przyczynić się do wystąpienia hipoglikemii, czyli spadku cukru ponad normę, co może być groźne dla zdrowia, a nawet życia, ponieważ znaczny spadek może doprowadzić do śpiączki cukrzycowej. Dodatkowo alkohol zaburza również funkcjonowanie wątroby, która zaczyna mieć trudności z syntezą cukru, a także zahamowane są przemiany kwasów tłuszczowych, co dodatkowo wzmacnia hipoglikemię i utrudnia jej wyleczenie.

W jaki sposób rozwija się cukrzyca alkoholowa?

Alkohol powoduje zaburzenie ogółu funkcjonowania człowieka, jednak dwa narządy, które szczególnie narażone są na jego działanie, oprócz mózgu, to trzustka i wątroba, ponieważ stale narażone są na szkodliwe działanie toksyn, dodatkowo osiągają wzmożoną pracę ze względu na konieczność ciągłego metabolizowania tej substancji. Może również rozwinąć się przewlekłe zapalenie trzustki, którego efektem jest uszkodzenie komórek beta-trzustki, odpowiadających za uwalnianie insuliny, hormonu rozkładającego węglowodany. Następstwem takiego stanu rzeczy jest rozwój cukrzycy alkoholowej u osoby, która z pozoru jest zdrowa.

Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, która objawia się poprzez permanentnie zawyżony poziom cukru we krwi, zwany jako hiperglikemia. Wyróżnia się dwa podstawowe typy cukrzycy, które mimo zbliżonych objawów, mają inne mechanizmy działania choroby.

W przypadku cukrzycy pierwszego typu, poziom wytwarzania insuliny jest zbyt mały, przez co do mięśni nie dociera glukoza. Zostaje ona odłożona we krwi. Poprawnie działająca insulina pobudza komórki do pobierania cukru z krwioobiegu.

W przypadku cukrzycy drugiego typu, komórki ciała są odporne na działanie insuliny, ponieważ w ten sposób organizm próbuje radzić sobie z nadmiernie wydzielaną insuliną przez trzustkę. Najczęściej spowodowane jest to występowaniem insulinooporności przed rozwojem cukrzycy. Może też w ciele człowieka występować zbyt mała liczba receptorów insulinowych w komórkach, lub sam hormon może mieć nieprawidłową budowę.

Piwo a cukrzyca

Alkohol, szczególnie piwo, charakteryzuje się wysokim indeksem glikemicznym. Diabetyk powinien trzymać się diety, która wyklucza z produkty z wysokim indeksem oraz ładunkiem glikemicznym. Tym samym spożywanie piwa przez osoby z cukrzycą powoduje gwałtowny i wysoki skok stężenia glukozy w organizmie, prowadzący do hiperglikemii. Po szybkim skoku może pojawić się gwałtowny spadek glukozy, prowadzący do hipoglikemii. W ten sposób spożywający alkohol cukrzycy mogą na własne życzenie doprowadzić się do stanu bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia.

Piwo – cenne wskazówki dla cukrzyka

Z powodów zdrowotnych w przypadku diabetyków, alkohol należy całkowicie wykluczyć z diety. Jeżeli jednak ostatecznie dana osoba cierpiąca na cukrzycę planuje sięgnąć po napój procentowy, powinna wziąć pod uwagę poniższe zasady”

• Alkohol w takim przypadku powinno spożyć się po wcześniejszym zbilansowanym posiłku,
• Posiłek powinien zawierać zdrowe tłuszcze, które obniżają ładunek glikemiczny posiłku poprzez spowalnianie wchłaniania węglowodanów z alkoholu,
• Ze względu na wysoki indeks glikemiczny, osoby cierpiące z powodu cukrzycy typu pierwszego powinny przeliczyć do podania dodatkową dawkę insuliny,
• W przypadku wystąpienia hipoglikemii należy mieć przy sobie odpowiednią przekąskę, aby podnieść poziom glukozy,
• Należy zachować ogólny rozsądek oraz umiar.

Warto monitorować poziom cukru we krwi, szczególnie jeżeli spożywa się produkty o wysokim indeksie. Można to uczynić w warunkach domowych za pomocą glukometru.

Należy jednak podkreślić, że alkohol zabroniony jest w momencie przyjmowania doustnych leków stabilizujących poziom glukozy we krwi, które zawierają w składzie metforminę. Do takich wyrobów medycznych należą np.: Formetic, Glucophage, Glukophage XR, Sifor, Metformax, Avamina, Avamina SR.

Ze względu na nieuleczalność cukrzycy należy całkowicie zmienić swoje przyzwyczajenia, dostosowując je do stanu swojego zdrowia. Kluczem do życia bez powikłań cukrzycowych jest zdrowa dieta, ruch, a także umiar i rozsądek. Będąc diabetykiem należy obserwować reakcje swojego organizmu, zapobiegać oraz szybko reagować na ewentualne konsekwencje zdrowotne związane z mechanizmem działania swojej przypadłości.

Leczenie cukrzycy alkoholowej

Aby zmniejszyć negatywne działanie cukrzycy, która jest efektem alkoholowego uszkodzenia trzustki, należy zaprzestać spożywania napojów procentowych. Należy również skonsultować swój przypadek z diabetologiem (w przypadku problemów z glikemią) lub endokrynologiem, lekarzem zajmującym się hormonami (do których zaliczana jest insulina). Jeżeli lekarz zapisze leki, należy je stosować zgodnie z zaleceniami, niezależnie od tego, czy włączona zostaje insulina, czy metformina. Dodatkowo warto wesprzeć się zmianą stylu życia. Jest to o tyle ważne, iż nieleczona cukrzyca przyczynia się do rozwoju licznych powikłań, takich jak np. uszkodzenie układu krwionośnego, nerwowego, moczowego, dysfunkcji narządku wzroku.