Adres: ul. Marszałkowska 62, 00-545 Warszawa
Telefon: +48 513 998 334
Wszywka alkoholowa Esperal Warszawa
Gabinetchirurgiczny.com
menu
+48 513 998 334

Agresywne zachowanie po alkoholu

17 kwietnia 2021

Jednym z cech charakterystycznych zachowania pod wpływem alkoholu jest agresywne zachowanie. Jest to problem społeczny, który przynosi całemu najbliższemu otoczeniu alkoholika liczne cierpienia. Dodatkowo nadmierne spożywanie alkoholu łączy się z wysokimi kosztami finansowymi.

Przyczyny agresji po alkoholu

Agresja alkoholowa powstaje po nadmiernym i długim okresie konsumpcji alkoholowej. Dodatkowo sprzyjają jej również deficyty poznawcze. Jak podaje WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) alkohol jest najbardziej sprzyjającą substancją psychoaktywną warunkującą wystąpienia zachowań agresywnych. Szacuje się, że 1/3 aktów przemocy popełnia się właśnie po alkoholu. Potwierdzają to również naukowcy z Niemiec podający, że 33% wszelkich aktów przemocy występują po spożyciu alkoholu. Tym samym przyjmuje się, że alkohol jest czynnikiem zmieniającym osobowość człowieka. Przyjmuje się, że w około połowie przestępstw i napaści na tle seksualnym decydującym czynnikiem ich występowania miały zmiany osobowości spowodowane nadmierną konsumpcją alkoholu. Z kolei w Stanach Zjednoczonych podano, że około 3 mln ofiar napadów skarżą się na wyczuwalną woń alkoholu od ich oprawców.

Przyjmuje się, że zmiana osobowości wywołana działaniem alkoholu następuje ze względu na:

Badania naukowe udowodniły, że problem zjawiska agresji poalkoholowej dotyka połowy uzależnionych osób. Dodatkowo stwierdzono, że osoby, które upijają się minimum raz w roku stosują przemoc dwa razy częściej od osób, które spożywają alkohol w granicach rozsądku.

Agresja wybiórcza

Ciekawym pytaniem wydaje się to, dlaczego jedynie poszczególne osoby doświadczają agresji alkoholowej. Jedną teorią wyjaśniającą to zjawisko jest ta, która wskazuje na zakłócenie funkcji poznawczych u osób będących pod ostrym działaniem substancji alkoholowej. W tej sytuacji łączy się zmienione funkcje poznawcze z okazywaniem agresji poalkoholowej. Fakt ten dotyczy wszystkich osób, które konsumują alkohol, niekoniecznie musi wystąpić uzależnienie od tej substancji. W ten sposób zaburzone zmienne poznawcze obejmują:

Alkohol uniemożliwia skupienie uwagi w taki sposób, jak robią to osoby trzeźwo myślące. Zaczyna pojawiać się krótkowzroczność alkoholowa. Takie osoby wybuchają agresją bez większych powodów. Przykładowo: nieumyślne wpadnięcie na kogoś na ulicy może być odebrane jako przypuszczalny atak. Mózg alkoholika nie jest wstanie dokonać interpretacji, która wyhamuje zachowanie agresywne. Tym samym osoba pod wpływem alkoholu nie rozumie, iż wspomniane wyżej zdarzenie było nieumyślne. Tym samym pojawia się wybuch agresji całkowicie pozbawiona przewidywania odnośnie długookresowych konsekwencji agresywnego zachowania.

Neurobiologia a agresja po alkoholu

W badaniach naukowych udowodniono, iż istnieje korelacja pomiędzy neurotransmisją serotoninergiczną, a także wpływem środowiska zewnętrznego. Są to dwa kolejne, istotne czynniki warunkujące podatność do zachowań agresywnych po spożyciu alkoholu. Stwierdzono również, że wyizolowanie społeczne dziecka bezpośrednio wpływa na przemianę serotoniny, co z kolei powoduje w późniejszym okresie życia wzrost impulsywności, agresji, a także warunkuje nadmierne spożywanie alkoholu. Inne badania, które zostały przeprowadzone na zwierzętach wskazują na to, iż osobniki wychowane bez rodziców mają większą skłonność do zachowań agresywnych. Posiadają one większe zmiany układu serotoninergicznego, tym samym w ich mózgach dochodziło do zmniejszenia się transportu serotoniny. Zmiany te zauważono w pewnej grupie osobników, które charakteryzowały się konkretnym składem genetycznym.

Przemiany tak istotnego hormonu, jakim jest serotonina łączone są z poziomem zahamowania metabolizmu przedczołowego spowodowanego przez skutek konsumpcji alkoholu. U osobników z grupy naczelnych, które posiadają mniejszą przemianę serotoniny spada działanie uspokajające alkoholu. Dodatkowo jeżeli po konsumpcji alkoholu stwierdza się brak objawów jego działania lub też niewielkie zatrucie alkoholowe, można stwierdzić, że taka osoba powiada predyspozycje do nadmiernej konsumpcji substancji alkoholowych. W takim przypadku jest to ściśle związane z brakiem znaków ostrzegawczych związanych z nadmierną spożytą ilością. Przeprowadzano również badania na małpach. Jedną z postawionych tez na podstawie wyciągniętych wniosków jest fakt, iż te osobniki, które charakteryzowały się niskim metabolizmem serotoniny, a także powiązanymi zmianami neurotransmisji serotoninergicznej w większym stopniu oraz nieco chętniej sięgały po swobodnie dostępny alkohol. Podobne wyniki osiągnięto podczas podobnych badań, przeprowadzonych z udziałem chętnych ludzi. W ten sposób można stwierdzić, że do spożywania znacznych oraz przesadnych ilości napojów alkoholowych, łączących się z przejawianiem agresji poalkoholowej związane jest z genetycznymi uwarunkowaniami do zachowań stresowych, które prowadzą do spadku neurotransmisji serotoninergicznej łącząc się z uwarunkowaniami środowiskowymi.

Agresja po alkoholu – teorie społeczne

Na wystąpienie zachowań agresywnych po konsumpcji alkoholu ma również bezpośrednio wpływ to, jakich efektów spożywania napojów procentowych posiada dana osoba, która te trunki pije. Oczekiwania te mają formę schematów pamięci, które są aktywowane zaraz po wypiciu napoju procentowego. Należy rozróżnić w tym miejscu wymagania osób nadużywających alkoholu, a także takich, które spożywają go zdroworozsądkowo i okazjonalnie. W pierwszej grupie roszczeniem na temat działania alkoholu jest efekt pobudzenia, którego efektem może być niekontrolowane zachowanie. W przypadku drugiej grupy osób, bardziej oczekuje się odprężenia, relaksu, ukojenia stresów i napięć. Warto wspomnieć, że zachowania agresywne obserwowalne są także wśród dzieci mających styczność z alkoholem poprzez środowisko rodzinne, w jakim się wychowują.

Inne czynniki mające wpływ na trwałe zmiany w osobowości będące efektem działania alkoholu to:

Agresja po alkoholu – terapia

Przyjmuje się, że u osób posiadających problem z alkoholem poddających się leczenia alkoholizmu odnotowuje się spadek poziomu agresji. Co ciekawe, stwierdzono, że wspomniane powyżej osoby sięgały po zachowania agresywne aż czterokrotnie częściej, niż osoby nie wykazujące uzależnienia alkoholowego. Zazwyczaj wystarczy rok sumiennej terapii i pracy nad sobą, aby wskaźnik agresji zaczynał maleć. Warunkiem utrzymania niskiego poziomu zachowań agresywnych jest utrzymanie trzeźwości. W grupie badanych osób na początku terapii zachowania agresywne występowały u 56% osób badanych, przy czym po roku leczenia odsetek zmalał do 25%. Z kolei po dalszej pracy nad sobą, powstrzymując się od picia, leczenie przynosiło większe korzyści, minimalizując ryzyko wystąpienia agresji do 15%, gdzie zbliżone wyniki osiągały osoby nieuzależnione.

Badania pokazały również, że dla osób uzależnionych ważniejsza jest nagroda w formie alkoholu, niż późniejsze konsekwencje własnych działań. Dobrym rozwiązaniem jest przejście przez trening poznawczy, uczący dostrzegania długofalowych efektów abstynencji.

Dostępne są również terapie farmakologiczne, np. metody awersyjne takie jak wszywka alkoholowa Wyszków (Disulfiram). W badaniach pokazano, że farmakologiczne podniesienie poziomu serotoniny stosując antydepresanty zmniejszają niepokój i lęk, jednak nie wpływają bezpośrednio na agresję. Można jednak wysnuć tezę, iż spadek agresji wiąże się ze zmniejszeniem poczucia zagubienia lub lęku.