Marskość wątroby objawy plamy wątrobowe po alkoholu

Alkoholowe uszkodzenie wątroby to schorzenie, które powstaje na skutek szkodliwego wpływu alkoholu na hepatocyty. W krajach rozwiniętych alkohol jest główną przyczyną problemów z wątrobą. Szacuje się, że 37% zgonów związanych z niewydolnością wątroby jest spowodowane nadmiernym piciem alkoholu. Wątroba odgrywa kluczową rolę w procesie usuwania alkoholu z organizmu. Alkohol wywołuje stany zapalne, odkładanie się tłuszczu oraz włóknienie wątroby. Ostatecznym rezultatem nadmiernego picia alkoholu jest marskość wątroby.

Poalkoholowe uszkodzenie wątroby 

Poalkoholowe uszkodzenie wątroby, określane w medycynie jako alkoholowa choroba wątroby, to zbiór schorzeń tego narządu spowodowanych długotrwałym, szkodliwym działaniem alkoholu etylowego. W jaki sposób alkohol wpływa na wątrobę? Wchłonięty i obecny we krwi etanol jest przekształcany w aldehyd octowy przez enzym zwany dehydrogenazą alkoholową. To prowadzi do zwiększenia poziomu NADH (dinukleotydu nikotynoamidoadeninowego) w organizmie, substancji, która bierze udział w wytwarzaniu fosforanu glicerolu, a dalej trójglicerydów (tłuszczów), których nadmiar gromadzi się w wątrobie. Skutkiem zbyt wysokiej ilości tłuszczu w tym organie jest alkoholowe stłuszczenie wątroby. Z biegiem czasu nadużywanie alkoholu aktywuje układ odpornościowy oraz powoduje obrzęk hepatocytów (komórek wątroby), co objawia się klinicznie alkoholowym zapaleniem wątroby. Efektem postępującego uszkodzenia wątroby i jej przebudowy są nieodwracalne zmiany, które nazywane są marskością wątroby.

Plamy wątrobowe – co to jest?

Plamy wątrobowe często są mylone z innymi zmianami na skórze, które występują na skutek zbyt dużego spożycia alkoholu (np. rumień z powodu pękania naczyń krwionośnych). W rzeczywistości są to zmiany związane z pigmentacją, a ich powstanie ma związek z nadmiernym odkładaniem się melaniny (barwnika) tuż pod skórą. Jest to naturalny rezultat działania skóry oraz procesu starzenia się organizmu, a plamy wątrobowe zazwyczaj pojawiają się po 40. roku życia, choć czasami można je zauważyć również u młodszych osób.

Jak wyglądają plamy wątrobowe?

Te zmiany mogą mieć niewielkie rozmiary lub zajmować dużą część powierzchni ciała. Choć plamy wątrobowe mogą przypominać piegi, zazwyczaj mają większe i ciemniejsze zabarwienie, a ich kolor może się różnić. Występują również bardzo jasne zmiany, które nazywane są potocznie pieprzykami. Plamy mogą mieć nieregularny kształt i zawierać białe, pozbawione pigmentu akcenty. Czasem zmiany występują w grupach (wokoło większej plamy można dostrzec kilka mniejszych).

Plamy wątrobowe znajdują się tuż pod powierzchnią skóry. Dlatego — w przeciwieństwie do pieprzyków — mogą marszczyć się podczas ruchów kończyn. To zjawisko jest szczególnie widoczne u osób starszych, u których skóra traci swoją jędrność.

Plamy wątrobowe – na twarzy, dłoniach, dekolcie

Zmiany takie najczęściej pojawiają się w miejscach, które są wystawione na bezpośrednie działanie słońca — na zewnętrznej stronie dłoni, a także na twarzy, dekolcie i ramionach.

Plamy wątrobowe – przyczyny

Mimo, że plamy wątrobowe mogą występować u młodszych osób, najczęściej są zauważane po czterdziestym roku życia. Najczęściej ich wystąpienie jest spowodowane nadmiernym nasłonecznieniem w dzieciństwie. Jeśli nie stosowano filtrów przeciwsłonecznych i dzieci spędzały wiele godzin na słońcu, problemy z pigmentacją mogą wystąpić już po dwudziestym roku życia.

Plamy wątrobowe mogą pojawić się także jako efekt działania niektórych leków. Skutkują one zwiększoną wrażliwością organizmu na promienie słoneczne. Do takich leków należy w szczególności:

• leki moczopędne (diuretyki),

• tetracyklina (antybiotyk),

• leki na nadciśnienie oraz cukrzycę.

Warto również zaznaczyć, że osoby o jasnej skórze są znacznie bardziej narażone na ryzyko powstania plam wątrobowych. Dzieje się tak, ponieważ słońce ma bardzo silny wpływ na jasną lub bladoróżową skórę.

Alkoholowe stłuszczenie wątroby

U pacjentów z alkoholowym stłuszczeniem wątroby zazwyczaj nie występują żadne objawy chorobowe. Niektórzy pacjenci skarżą się na dyskomfort w brzuchu, który jest wynikiem powiększenia narządu. Zmiany w wątrobie bywają często wykrywane przypadkowo podczas ultrasonograficznego badania brzucha z innych powodów. Warto zauważyć, że na tym etapie alkoholowej choroby, zaprzestanie picia może prowadzić do stopniowego ustąpienia zmian.

Alkoholowe zapalenie wątroby

W przeciwieństwie do stłuszczenia wątroby, alkoholowe zapalenie wiąże się zazwyczaj z występowaniem objawów klinicznych, najczęściej przejawiających się żółtaczką, gorączką, wodobrzuszem (gromadzeniem się płynów w jamie brzusznej) oraz utratą masy mięśniowej. W poważnych przypadkach mogą występować objawy encefalopatii wątrobowej, które dotyczą zaburzeń neurologicznych i psychiatrycznych spowodowanych obniżoną zdolnością wątroby do eliminacji toksycznych substancji z organizmu. Encefalopatia może przejawiać się m. in. osłabioną koncentracją, problemami z snem oraz wahaniami nastroju.

Objawy alkoholowej marskości wątroby

Alkoholowa marskość wątroby stanowi ostateczny, nieodwracalny etap alkoholowej choroby wątroby. W miarę upływu czasu prowadzi do niewydolności tego organu, a jeśli nie zostanie podjęte leczenie, skutkuje śmiercią pacjenta. Jest to także czynnik ryzyka powstania raka wątrobowokomórkowego.

Marskość wątroby może przez długi czas manifestować się dość ogólnymi objawami – uczuciem słabości, zmęczeniem i stanami subfebryalnymi. W miarę rozwoju choroby pojawiają się dodatkowe symptomy: utrata masy ciała, zwiększenie obwodu brzucha spowodowane wodobrzuszem, problemy z koncentracją, drżenie mięśni, żółtaczka oraz świąd skóry. Mogą wystąpić zmiany skórne, takie jak pajączki naczyniowe, wybroczyny oraz rumień dłoniowy. Powiększenie wątroby i śledziony, jak również nadmierne nagromadzenie płynów w jamie brzusznej, mogą prowadzić do bólu brzucha, nudności i wymiotów. Na tym etapie alkoholowej choroby wątroby diagnoza zwykle nie sprawia trudności.

Alkoholowe choroby wątroby – prognozy

Kiedy przestaje się pić alkohol, alkoholowe stłuszczenie wątroby oraz łagodne i umiarkowane zapalenie wątroby są schorzeniami, które można wyleczyć. Warto mieć na uwadze, że im wcześniej zrezygnuje się z picia alkoholu, gdy uszkodzenia wątroby są niewielkie, tym większe są szanse na powrót do zdrowia.

Alkoholowe zapalenie wątroby – czy całkowite wyleczenie jest możliwe?

Alkoholowe zapalenie wątroby zwykle prowadzi do rozwoju alkoholowej marskości wątroby. Otyłość oraz insulinooporność zwiększają ryzyko szybciej postępującej choroby.

Marskość wątroby oznacza poważne uszkodzenie tego organu. Uważa się, że gdy marskość prowadzi do trwałych zmian w wątrobie, stan ten nie jest możliwy do cofnięcia i ma charakter postępujący. Tempo tego procesu jest różne dla każdej osoby, ale zazwyczaj jest ono znacznie szybsze u ludzi nadużywających alkoholu w porównaniu do tych, którzy mają marskość wątroby z innych przyczyn.

Alkoholowe zapalenie wątroby – co należy robić po zakończeniu terapii?

Całkowita abstynencja od alkoholu musi trwać przez całe życie. Obejmuje to również wszelkie alkohole, które mogą być składnikami potraw, takich jak mięsa lub lody. Ważne jest regularne uczestnictwo w wizytach kontrolnych u lekarza oraz przyjmowanie leków wspomagających regenerację wątroby. Również istotne jest dbanie o zdrowe odżywianie oraz odpowiednią zawartość witamin w diecie.